شیرین بیان قدمتی طولانی در طب سنتی دارد و از گذشته مردم از ریشه شیرین بیان برای درمان بیماری های خود استفاده می کردند. شیرین بیان بومی آسیای غربی و اروپای جنوبی است، و به عنوان طعم دهنده آب نبات ها، نوشیدنی ها و… کاربرد فرآوانی دارد. در گذشته در مصر باستان از ریشه شیرین بیان به عنوان نوشیدنی شیرین برای فراعنه استفاده می شده است. همچنین در داروهای سنتی چینی، خاورمیانه و یونانی برای تسکین ناراحتی معده، کاهش التهاب و درمان مشکلات تنفسی فوقانی کاربرد بی شماری داشته است.
امروز بسیاری از مردم از ریشه شیرین بیان برای درمان بیماری هایی مانند سوزش سر دل، رفلاکس معده، گرگرفتگی، سرفه و عفونت های باکتریایی و ویروسی استفاده می کنند. علاوه بر این، دمنوش شیرین بیان گلودرد را هم تسکین میدهد.
ریشه شیرین بیان حاوی مواد موثره فراوانی است، که ترکیب اصلی آن گلیسیریزین است. گلیسیریزین مسئول طعم شیرین ریشه و همچنین خواص آنتی اکسیدانی، ضد التهابی و ضد میکروبی آن است. ریشه شیرین بیان خواص فراوانی دارد که در این مقاله به آن اشاره خواهیم کرد با ما همراه باشید.
کاهش اسید معده و سوء هاضمه
عصاره ریشه شیرین بیان اغلب برای تسکین علائم سوء هاضمه مانند رفلاکس اسید معده، ناراحتی معده و سوزش سر دل استفاده می شود.
درمان زخم معده
زخم های گوارشی زخم های دردناکی هستند که در معده، قسمت تحتانی مری یا روده کوچک ایجاد می شوند. که معمولاً در اثر التهاب ناشی از باکتری هلیکوباکتر ایجاد می شوند. عصاره شیرین بیان به واسطه داشتن ترکیب گلیسیریزین ممکن است به درمان زخم معده کمک کند. مطالعات نشان می دهد عصاره شیرین بیان به اندازه داروی رایج زخم معده امپرازول موثر است.
درمان بیماری های پوستی
عصاره ریشه شیرین بیان برای درمان انواع بیماری های پوستی از جمله آکنه و اگزما استفاده می شود. بر اساس مطالعه ای روی 60 نفر استفاده از ژل موضعی حاوی عصاره ریشه شیرین بیان به طور قابل توجهی اگزما را بهبود بخشید. همچنین ژل های موضعی شیرین بیان برای درمان آکنه نیز موثر اند.
خواص ضدسرطانی
عصاره ریشه شیرین بیان به دلیل دارا بودن موادموثره متعدد با اثرات آنتی اکسیدانی و ضد التهابی تاثیر قابل توجهی در مبارزه با سرطان دارد. عصاره شیرین بیان و ترکیبات آن با کند کردن یا جلوگیری از رشد سلول های سرطانی در پوست، سینه و پروستات مرتبط است.
درمان مشکلات تنفسی
شیرین بیان اثرات ضدالتهابی و ضد میکروبی فراوانی دارد و دمنوش شیرین بیان به بهبود شرایط تنفسی کمک می کند. مطالعات نشان می دهد گلیسیریزین تاثیر قابل توجهی در درمان آسم دارد. همچنین شیرین بیان اثر قابل توجهی در کاهش گلودرد نیز دارد.
کاهش پوسیدگی دندان
ریشه شیرین بیان می تواند به حفاظت در برابر باکتری های که منجر به پوسیدگی دندان شود کمک کند. بر اساس مطالعه ای به 66 کودک پیش دبستانی آبنبات بدون قند حاوی 15 میلی گرم عصاره شیرین بیان در طول هفته داده شد. مصرف آب نبات چوبی به طور قابل توجهی تعداد باکتری های استرپتوکوکس موتانس را که عامل اصلی پوسیدگی دندان است را کاهش داد.
عوارض جانبی مصرف بیش از حد شیرین بیان
سازمان غذا و دارو به طور کلی مصرف ریشه شیرین بیان را بی خطر می داند. علاوه بر این، استفاده کوتاه مدت از مکمل ها و دمنوش های شیرین بیان به طور کلی بی خطر در نظر گرفته می شود. با این حال، دوزهای بالا ممکن است اثرات نامطلوبی داشته باشد و افراد با بیماری های خاص، بهتر است از از آن اجتناب کنند.
مصرف بیش از حد شیرین بیان ممکن است منجر به تجمع گلیسیریزین در بدن شود. سطح بالای گلیسیریزین باعث افزایش غیرطبیعی هورمون استرس کورتیزول می شود که ممکن است باعث عدم تعادل در سطح مایعات و الکترولیت بدن شود. بنابراین، افراد مبتلا به فشار خون بالا، نارسایی احتقانی قلب، بیماری کلیوی یا سطوح پایین پتاسیم توصیه میشود از محصولات شیرین بیان حاوی گلیسیریزین خودداری کنند.
مصرف بیش از حد شیرین بیان و به ویژه گلیسیریزین در دوران بارداری ممکن است بر رشد مغز کودک شما تأثیر منفی بگذارد. بنابراین، زنان باردار و شیرده باید از مکمل های شیرین بیان اجتناب کنند و مصرف شیرین بیان را در غذاها و نوشیدنی ها محدود کنند.
همچنین شیرین بیان با داروهای فشارخون، رقیق کننده خون، کاهش دهنده کلسترول، داروهای ضدبارداری و ضد التهابی تداخل دارد. و قبل از مصرف حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
طریقه مصرف و میزان مصرف شیرین بیان
شیرین بیان را می توانید به اشکال مختلف از جمله: کپسول، پودر، تنتور، ژل موضعی، مکمل، دمنوش و … مصرف نمایید. به طور کلی هیچ دوز استانداردی برای مصرف ریشه شیرین بیان وجود ندارد، و بهتر است مصرف گلیسیریزین خود را به بیش از 100 میلی گرم در روز محدود نمایید.